Havuzunuzda doğru havuz suyu kimyasalları kullanılmadığında havuz suyunuzun temiz, hijyenik ve berrak kalması olanaksızdır. Havuz suyu kimyasal bakımı doğru yapılmadığında dezenfeksiyonun yapılmaması ve olası hastalıklara davetiyenin yanı sıra havuz suyu kimyasal seviyesini olması gereken seviyelere getirmek için daha fazla havuz kimyasalı kullanılması gerekmekte, bu da daha fazla maliyet anlamına gelmektedir. Bakımın doğru yapılması için bakımdan önce mutlaka havuz suyu testi yapılarak değerler ölçülmelidir.
Tüm kimyasallar için standart kullanım oranları bilgisi bu ve diğer blog içeriklerimizde bulunmaktadır. Ancak kullanıcı sayısı, havuzun tipi, hacmi, konumu, sıcaklığı, filtrasyon kapasitesi ve kullanılacak olan kimyasalların markası değerleri havuz suyunda kullanmanız gereken kimyasal oranlarını değiştirmektedir. Bu noktada önemli olan havuzunuz ideal değerlerde olmasını sağlamaktır.
HAVUZ KLORU NEDİR?
Havuz suyu temizliği için gerekli kimyasallardan biridir. Havuz suyunuzdaki mantar, bakteri gibi hastalıkların oluşmaması için en çok kullanılan kimyasaldır. Klor oksitlenir, sterilize eder ve zararlı organik maddeleri öldürür. Olması gerekenden yüksek düzeyde kullanımı ve solunumu tehhlikeli olabilir. Klordan etkilenen havuz kullanıcıları havuz suyunda iyonlaştırıcı veya klorsuz şok kullanabilir.
KLOR NASIL VE NE KADAR KULLANILMALIDIR?
Havuzun gereken hijyen seviyesine gelmesi için yapılan fiziksel temizlik küçük mikroorganizmaların yok edilmesi için yeterli değildir.
Klorun istenilen dezenfeksiyonu sağlaması için havuz suyunun belirli pH ve alkalinite değerlerinde olması gerekir. pH; bir maddenin asit veya alkali değerini anlamak için kullandığımız ölçüye pH (potansiyel hidrojen) denir. Maddenin içindeki asit nitelikli hidrojen iyonlarının yoğunluğuna göre ölçüm yapılır. pH cetveli 0 – 14 arasıdır. 0 aşırı asit, 14 de aşırı alkali demektir. 7 pH derecesi ise ne asit ne alkali yani maddenin nötr olduğunu gösterir. Alkalinite; suyun, suyu daha asidik hale getirecek pH değişikliklerine direnme kapasitesidir. Dezenfeksiyon öncesi bu değerler mutlaka ölçülmelidir. Havuz suyunun ideal alkalinite değeri 80-120 ppm arasındadır. Bu değerlerin dışında olduğunda suyun ph değerleri de ideal oranın altında/üstünde demektir. Klorla dezenfeksiyonda havuz suyunun ideal pH değerinin ise 6,5-7,4 arasında olmasına dikkat etmek gerekir.
Sağlık Bakanlığı standartlarına göre, bu değerler ticari amaçlı havuz işletmelerinde, bulunulan ilin valilik bünyesindeki il sağlık müdürlüklerince "ayda bir defa”, işletme sahibince "ilki havuzun kullanımından önce ve izleyen 4’er saatlik aralıklarla olmak üzere günde en az 3 defa” kontrol edilmelidir.
Sudaki klor seviyesinin gerekenin altında ya da üstünde olması önemlidir. Düşük pH derecesinde klor yüksek dezenfeksiyon gücüne sahipken, pH derecesi 7,5'in üzerine çıktığında dezenfeksiyon gücü % 50'nin altına düşer. Gerekli miktardan az olması bakteri oluşumuna neden olurken, fazla olması yüzücülere zarar verebilir.
Sudaki klor seviyesinin test kiti aracılığı ile yapılması akabinde klorlama yapılmalıdır. Bu ölçümler yapılırken sudaki serbest klor, bağlı klor ve toplam klor seviyesinin de öğrenilmesi gerekir;
Serbest klor; havuz suyu içinde bakteri ile reaksiyona girmemiş, havuz suyuna girebilecek bakteriyi yok etmek için bekleyen toz,sıvı ya da tablet şeklinde kullandığımız havuz suyunu dezenfekte etmek için havuzda dolaşan klordur. Olması gereken klor aralığı 1-3 ppm arasındadır. Serbest klor DPD1 hapı ile ölçülür.
Bağlı Klor; havuzdaki temiz suya ter, tükürük, gözyaşı, yağ, idrar ile organik ve inorganik kökenli diğer dış etken atıklarının havuzdaki mevcut serbest klor dezenfeksiyonunu engelleyecek miktarda artış göstermesi sonucu serbest klor dezenfeksiyon görevini yaparak yan ürün üretir ve kimyasal yapısı değişerek BAĞLI KLOR (KLORAMİN) halini alır. Serbest klorun bağlı klora geçişi bir anda gerçekleşmez. Zararlı organizmanın klora karşı direnç göstermesi için belirli bir süre gerekir ve bu süreyi suya karışan ter, tükürük, gözyaşı, yağ, idrar ile organik ve inorganik kökenli diğer dış etken atıklarının miktarı belirler. Bağlı klor pek çok iç ve dış hastalığa sebep olur. Havuz suyunda maksimum 0.6 ppm oranında olmalıdır. Bağlı klor oranı 0.6 ppm üzerindeyse havuz suyuna mutlaka klor şoklaması yapılmalıdır. Bağlı klor oranı toplam klor oranı ölçümü yapıldıktan sonra, toplam klor oranından bağlı klor oranı çıkarılarak hesaplanır.
Toplam Klor; havuzdaki serbest klor ve bağlı klorun tamamı toplam klor miktarını ifade eder. Serbest klor ölçümü akabinde havuz suyuna DPD3 hapı atılarak toplam klor miktarı ölçülür.
Havuz suyu değerleri ölçümleri akabinde havuz suyuna tercihen akşamları klor uygulaması yapılmalıdır. Klor uygulaması, klorun uçucu olması nedeniyle kullanımını azaltmak ve dolayısıyla maliyetin düşürülmesi amacıyla bazı havuz sahipleri ve işletmeciler tarafından klor uygulaması sabah yapılmaktadır, ancak bu çok yanlış bir uygulamadır. Çünkü akşam yapılan klorlama sonrası tüm filtrasyon sistemi tam kapasite çalışmalı ve klorun tüm havuza homojen olarak dağılması sağlanmalıdır. Klorlama yapılırken ve yapıldıktan sonra yaklaşık 1 saat süresince havuz kesinlikle kullanılmamalıdır. Ortalama olarak 100 m3 su için 0,5 kg klor havuza homojen bir şekilde uygulanmalıdır.
Toz ve sıvı klor havuza dökülerek kullanılırken, tablet klor için özel bir aparat kullanılabilir.
Klorun, %56 ve %90 toz klor, Sıvı klor ve Tablet klor olmak üzere 3 çeşidi bulunmaktadır. Tamamının işlevi aynıdır.
Klorun Avantajları
Havuz ve su depolarında zararlı parçacıkların yuvalanıp çoğalmasını engeller.
Suyu yumuşatır ve berraklaştırır.
En etkili ve en düşük maliyetli su dezenfektanıdır.
Serbest klorlar suyun içerisinde kalarak suda oluşacak bakterileri de temizler ve uzun süreli hijyen ile temiz bir havuz sağlar.
Klor sanılanın aksine kokusuz ve tatsızdır. Havuzlardaki keskin klor kokusu genellikle yanlış dozda klor kullanımından meydana gelmektedir. Havuz suyunda yoğun bir klor kokusu var ise bunun sebebi yetersiz klorlamadan dolayı bağlı klor oluşmasıdır. Doğru dozajdaki klor herhangi bir koku ve tat hissiyatı uyandırmaz.
Uyarı:
Klorun zehirli, yanıcı ve aşındırıcı olduğu unutulmamalıdır.
Diğer havuz suyu kimyasalları ile karıştırıldığında tehikeli sonuçlar ortaya çıkabilir.
Klor kullanımında parlayıcı bir madde ile teması halinde yangına sebebiyet verebilir.
Klorun çocukların ulaşamayacağı yerlerde muhafaza edilmesi gereklidir.
Klorun asit ile bir araya gelmesi durumunda zehirli gaz yayıp, insan sağlığına zarar vereceğinden asit ile bir araya getirilmemelidir.
Klor gözde ve ciltte tahrişe yol açabilir. Bu nedenle çıplak elle temas edilmemesi, temas edilmesi halinde temas eden bölgenin bol su ile yıkanması gerekmektedir.
Bunların dışında klorun direkt solunmaması ve yutulmaması gerekmektedir.
Önemli:Havuz bakımında en fazla kullanılan toz klor ve tablet klor kimyasalının içinde siyanürik asit bulunmaktadır. Siyanürik asidin siyanürle herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır. Bu nedenle insan sağlığını etkileyecek bir durum sözkonusu değildir.
Siyanürik asit, diğer adıyla stabilizatör; havuzlarda kullanılan klorun UV ışınlarından daha az etkilenerek klorun daha iyi oksidasyon ve dezenfeksiyon yapmasını sağlamak ve havuz suyunda çabuk tüketilmesini engellemek amacıyla kullanılan bir dengeleme kimyasalıdır. UV ışınları, klorun kovalent bağlarını kırarak, klorun gaz haline gelip uçarak, oksidasyon ve dezenfeksiyon işlevlerini yapamadan havuzdan olması gerekenden daha kısa sürede kalmasına neden olur. Siyanürik asit, klor maddesi sudaki görevini yaptıktan sonra, uçup havaya karışmasına rağmen, suda sabit kalır ve azalmaz. Stabilizatörün ülkemizde kapalı havuzlarda kullanımı yasaktır. Açık havuzlarda stabilizatör oranı 20-50 ppm düzeyinde olmalıdır. Gereğinden fazla klor atılması halinde stabilizatör oranı yükselecektir. Stabilizatör oranının 100 ppm seviyesini geçtiği durumlarda havuza ilave edilen klor, klor kilitlenmesine sebep olur ve ilave edilen kloru stabilizatör hapsettiğinden klor oksidasyon ve dezenfeksiyon görevini yapamaz. Bu durumda yapılacak tek şey havuz suyunun bir kısmının boşaltılarak taze su ilavesi yapılmasıdır. Bu nedenle sudaki stabilizatör oranının düzenli olarak kontrol edilmesi gerekir. Kontrollerde stabilizatör oranı gereken seviyede değilse siyanürik asit içermeyen sıvı klor ya da kalsiyum hipoklorit ya da tuz klor jeneratörleri kullanılmadır. Tuz klor jeneratörü havuz suyunda, harici hiçbir kimyasal kullanmadan sadece sofra tuzundan elektroliz yoluyla klor (Sodyum Hipokloröz) üreten cihazlardır. Alım maliyeti ilk anda yüksek gibi görünse de, üretilen klorun organik olması nedeniyle kullanımın daha uzun olması nedeniyle kısa sürede kendini amorti eder.
Havuz inşaatı
Havuz bakımı
Havuz kimyasalları
Havuz ekipmanları
Havuz tasarımı
Havuz projelendirme
Havuz yapımı
Havuz yapım maliyeti
Havuz özellikleri
Havuz çeşitleri
Havuz modelleri
Havuz için malzeme seçimi
Havuz için teknik bilgi
Havuz için öneriler
Havuz için ölçümler
Havuz bakım hizmetleri
Havuz yapımında son trendler
Havuz inşaatında kullanılan teknolojiler
Havuz için güvenliği
Havuz için çevre dostu yöntemler